Doppler Etkisi Genel Formül
ÖNEMLİ BİLGİ: Sesin yönü her zaman kaynak ile gözlemcinin arasında sese doğru yönelmiş olarak alınır. Genel formüldeki (+) ya da (-) olma durumları buna göre belirlenir.
Gözlemcinin hareket yönü veya kaynağın hareket yönü sesin hareket yönü ile zıt yönde ise toplamları (Vses+Vgözlemci veya Vses+Vkaynak); aynı yönde ise farkları (Vses-Vgözlemci veya Vses-Vkaynak) alınır.
Doppler etkisinin 8 farklı durumu vardır. Bunlar;
1) Kaynak sabit duruyor, gözlemci kaynağa yaklaşıyor. Bu durumda ses ile gözlemci zıt yöndedir.(Vses+Vgözlemci) Kaynağın hızı ise Vkaynak=0'dır.
=Kaynak= ==> Ses <== Gözlemci
fg=fk(Vses+Vgözlemci)/(Vses)
2) Kaynak sabit duruyor, gözlemci kaynaktan uzaklaşıyor. Bu durumda ses ile gözlemci aynı yöndedir.(Vses-Vgözlemci) Kaynağın hızı ise Vkaynak=0'dır.
=Kaynak= ==> Ses Gözlemci ==>
fg=fk(Vses-Vgözlemci)/(Vses)
3) Kaynak gözlemciye yaklaşıyor, gözlemci sabit duruyor. Bu durumda gözlemcinin hızı Vgözlemci=0; ses ile kaynak ise aynı yöndedir.(Vses-Vkaynak)
Kaynak ==> ==> Ses =Gözlemci=
fg=fk(Vses)/(Vses-Vkaynak)
4) Kaynak gözlemciden uzaklaşıyor, gözlemci sabit duruyor. Bu durumda gözlemcinin hızı Vgözlemci=0; ses ile kaynak ise zıt yöndedir.(Vses+Vkaynak)
<== Kaynak ==> Ses =Gözlemci=
fg=fk(Vses)/(Vses+Vkaynak)
5) Kaynak ile gözlemci birbirine yaklaşıyor. Bu durumda ses ile gözlemci zıt yöndedir.(Vses+Vgözlemci) Ses ile kaynak ise aynı yöndedir.(Vses-Vkaynak)
Kaynak ==> ==> Ses <== Gözlemci
fg=fk(Vses+Vgözlemci)/(Vses-Vkaynak)
6) Kaynak ile gözlemci birbirinden uzaklaşıyor. Bu durumda ses ile gözlemci aynı yöndedir.(Vses-Vgözlemci) Ses ile kaynak ise zıt yöndedir.(Vses+Vkaynak)
<== Kaynak ==> Ses Gözlemci ==>
fg=fk(Vses-Vgözlemci)/(Vses+Vkaynak)
7) Kaynak ile gözlemci aynı yönde ve kaynak gözlemcinin gerisindedir. Bu durumda ses ile gözlemci aynı yöndedir.(Vses-Vkaynak) Ses ile kaynak da aynı yöndedir.(Vses-Vkaynak) (Kaynağın hızı ile gözlemcinin hızının birbirinden büyük ya da küçük olması bir şey değiştirmez. Bu durumun bir önemi yoktur.)
Kaynak ==> Ses ==> Gözlemci ==>
fg=fk(Vses-Vgözlemci)/(Vses-Vkaynak)
8) Kaynak ile gözlemci aynı yönde ve gözlemci kaynağın gerisindedir. Bu durumda ses ile gözlemci zıt yöndedir.(Vses+Vkaynak) Ses ile kaynak da zıt yöndedir.(Vses+Vkaynak) (Kaynağın hızı ile gözlemcinin hızının birbirinden büyük ya da küçük olması bir şey değiştirmez. Bu durumun bir önemi yoktur.)
<== Kaynak Ses ==> <== Gözlemci
fg=fk(Vses+Vgözlemci)/(Vses+Vkaynak)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder