22 Kasım 2021 Pazartesi

Doppler Etkisi

Doppler Etkisi Genel Formül


ÖNEMLİ BİLGİ: Sesin yönü her zaman kaynak ile gözlemcinin arasında sese doğru yönelmiş olarak alınır. Genel formüldeki  (+) ya da (-) olma durumları buna göre belirlenir.

Gözlemcinin hareket yönü veya kaynağın hareket yönü sesin hareket yönü ile zıt yönde ise toplamları (Vses+Vgözlemci veya Vses+Vkaynak); aynı yönde ise farkları (Vses-Vgözlemci veya Vses-Vkaynak) alınır.

Doppler etkisinin 8 farklı durumu vardır. Bunlar;

1) Kaynak sabit duruyor, gözlemci kaynağa yaklaşıyor. Bu durumda ses ile gözlemci zıt yöndedir.(Vses+Vgözlemci) Kaynağın hızı ise Vkaynak=0'dır.

=Kaynak=          ==> Ses          <== Gözlemci

fg=fk(Vses+Vgözlemci)/(Vses)

2) Kaynak sabit duruyor, gözlemci kaynaktan uzaklaşıyor. Bu durumda ses ile gözlemci aynı yöndedir.(Vses-Vgözlemci) Kaynağın hızı ise Vkaynak=0'dır.

=Kaynak=          ==> Ses          Gözlemci ==>

fg=fk(Vses-Vgözlemci)/(Vses)


3) Kaynak gözlemciye yaklaşıyor, gözlemci sabit duruyor. Bu durumda gözlemcinin hızı Vgözlemci=0; ses ile kaynak ise aynı yöndedir.(Vses-Vkaynak)

Kaynak ==>       ==> Ses          =Gözlemci=

fg=fk(Vses)/(Vses-Vkaynak)


4) Kaynak gözlemciden uzaklaşıyor, gözlemci sabit duruyor. Bu durumda gözlemcinin hızı Vgözlemci=0; ses ile kaynak ise zıt yöndedir.(Vses+Vkaynak)

<== Kaynak       ==> Ses          =Gözlemci=

fg=fk(Vses)/(Vses+Vkaynak)

5) Kaynak ile gözlemci birbirine yaklaşıyor. Bu durumda ses ile gözlemci zıt yöndedir.(Vses+Vgözlemci) Ses ile kaynak ise aynı yöndedir.(Vses-Vkaynak) 

Kaynak ==>       ==> Ses        <== Gözlemci

fg=fk(Vses+Vgözlemci)/(Vses-Vkaynak)

6) Kaynak ile gözlemci birbirinden uzaklaşıyor. Bu durumda ses ile gözlemci aynı yöndedir.(Vses-Vgözlemci) Ses ile kaynak ise zıt yöndedir.(Vses+Vkaynak) 

<== Kaynak         ==> Ses          Gözlemci ==>

fg=fk(Vses-Vgözlemci)/(Vses+Vkaynak)


7) Kaynak ile gözlemci aynı yönde ve kaynak gözlemcinin gerisindedir. Bu durumda ses ile gözlemci aynı yöndedir.(Vses-Vkaynak) Ses ile kaynak da aynı yöndedir.(Vses-Vkaynak)  (Kaynağın hızı ile gözlemcinin hızının birbirinden büyük ya da küçük olması bir şey değiştirmez. Bu durumun bir önemi yoktur.)

Kaynak ==>           Ses ==>        Gözlemci ==>

fg=fk(Vses-Vgözlemci)/(Vses-Vkaynak)


8) Kaynak ile gözlemci aynı yönde ve gözlemci kaynağın gerisindedir. Bu durumda ses ile gözlemci zıt yöndedir.(Vses+Vkaynak) Ses ile kaynak da zıt yöndedir.(Vses+Vkaynak) (Kaynağın hızı ile gözlemcinin hızının birbirinden büyük ya da küçük olması bir şey değiştirmez. Bu durumun bir önemi yoktur.)

<== Kaynak           Ses ==>         <== Gözlemci

fg=fk(Vses+Vgözlemci)/(Vses+Vkaynak)

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder